Paleontolojik çalışmalarda elde edilen ilk insanlara ait bilgiler, günümüzden 100 Bin yıl öncesine ait. Yani ulaşabildiğimiz en eski insan toplulukları bizden 100 Bin yıl önce yaşamıştır diyebiliriz. Ve o zaman insanlar avcı- toplayıcı olarak yaşıyor… Tahıl, buğday, un şeker gibi gıdaları tanımıyorlar.. Aç kalmamak için koşuyorlar, avladıklarını yiyorlar… Tarımın benimsenmesi; insanlık tarihindeki en temel değişimdir. Bu olay sadece yerleşik toplumları ortaya çıkarmakla kalmayıp, aynı zamanda toplumun kendisini de kökten değiştirdi. Toplum yerleşik hayata geçiyor ve hareket kabiliyeti de azalmaya başlıyor.. Gelişimsel olarak insanoğlunu son on bin yıldan beri düzenli takip edebiliyoruz… Mağara döneminde beslenmede; işlenmiş besin yok, çiğ et, yağ var, ateş ortalama ömür 30-40 yıl… Antik çağda beslenme; tahıl, zeytinyağı, şarap üzerine kurulu… Ömür 40-50 yıl En doğal hayatı yaşayan Amazonlarda ömür 40-45 yıl, Afrika’da 50 yıl… Günümüzde dünyada ortalama ömür uzadı, önlenen enfeksiyon hastalıkları dışında sağlık hizmetlerinin gelişimi de ömür uzamasında etkili oldu. Ömür uzamasında insanın yaşam tarzının değişmesi de önemli bir role sahip… Ve on bin yıldan beri var olan şişmanlık, günümüzde neden bu kadar tehlike arz ediyor… Gelin birlikte bakalım; Şişmanlıkta; tek çözüm bilinçsizce yapılan sporlar ve hareket artışı olsaydı; Hızlı koşan ve sadece et yiyen puma, aslan, kaplan gibi hızlı koşan, sportif hayvanlar çok daha uzun yaşardı… Oysa puma, aslan, kaplan, hızlı koşan, sportif hayvanlarda ortalama ömür 30-40 yıl… Sadece yürümeyi başarabilen, yavaş hareket eden, otla beslenen kaplumbağanın ömrü ise 100 yılın üstünde… Geçmişte şişmanlık; gücün, ihtişamın, kudretin, zenginliğin simgesi olmuş... Konu atasözlerimize de yansımış: “ Bir gram et, bin ayıp örter…” "Venüs of Willendorf" heykeli, dünyadaki en eski obez heykeldir. Viyana Müzesi´nde bulunuyor; bereket ve bolluk tanrıçası olarak biliniyor… Eskiden bir koyunu, bir oturuşta götüren babayiğit atalarımız, tarlada doğum yaptıktan sonra bebeğini kundaklayıp, elde orak tarlada çalışmaya devam eden kadınlarımızvardı… Günümüzde isehepimiz; kalori hesaplayan, hapşırınca yatağa giren, fitness ve aerobik yapan çıtkırıldım tiplere dönüştük… Oysa MÖ 400 yani 2500 yıl önce tıbbın babası Hipokrat “Yedikleriniz ilacınız, ilacınız yedikleriniz olsun…” diyerek sağlıklı beslenmenin sağlıklı yaşama olan önemine değiniyor, çözümü de söylüyor… “Diyet yapın demiyor”, “Sağlıklı Beslenin” diyor… Günümüzün popüler mesleği; “Diyetisyenlik” mesleğinin geçmişi ise yaklaşık 120 yıllık…1877 USA’da Diyetetik Komisyonu oluşturuluyor, hastalık beslenmesinde diyetin hekimler tarafından yazılmaması için komitenin başına yemek öğretmeni SarrahTysonRarer getiriliyor… Diyetetik Gazete adlı yayını çıkarıyor… Kısaca Diyetisyenlik mesleği “yeni ve hastalara diyet düzenlemesi”için meslek tanımı oluşturulmuş.. Şişmanlık; tarihsel geçmişine baktığımızda insanlık için bugünkü kadar tehlikeli değilken günümüzde neler oldu da daha çok tehlikeli hale geldi… Bu gerçekler ışığında Obezitenin (Şişmanlığın) tanımı ve çözümünün doğru yapılması lazım… Obezite (Şişmanlık) Dünya Sağlık Örgütüne göre vücutta aşırı yağ birikmesi…. Vücutta yağ birikmesine başlıca sebep; tıbbın “insülin direnci” diye tarif ettiği durum… Ve insülin direnci bugün için kanser, şişmanlık, obesite, metaboliksendrom ve benzeri hastalıkların başlangıcı… Bu hastalıklara Dünya Sağlık Örgütü “Önlenebilir Hastalıklar” diye tanımlıyor… Yani korunmak bizim elimizde… Dünya Sağlık Örgütüne göre 2008 yılında dünya çapında meydana gelen 57 milyon ölümden (%63’ü) 36 milyonu yani yaklaşık üçte ikisi Kanser, Diyabet, Obezite, Metabolik Sendrom, Kalp Damar Hastalıkları gibi önlenebilir hastalıklardan kaynaklanmıştır. Ve beklenen sonuç; 2025 -2070 yıllarında kanser oranının 3 kişide bir olacağı… Bu kadar vahim duruma sebep olan ise tarihsel süreçteki beslenme şekillerimizin değişimi… Eskilerin dediği gibi “Açlıkla, tokluğun arası yarım yufka…” unutmayalım… Sloganımız her zaman “Sağlıklı Beslen & Sağlıklı Yaşa & Genç Kal” olmalı… Dr. Feza Şen Sağlık Dünyası Proje Koordinatörü 0 532 277 88 27 Mail: fezasen@megamed.org Kaynak: www.saglikdünyasi.com.tr