Ülkemizde 14 Ocak 2021 tarihinde sağlık çalışanlarının aşılanması ile başlayan aşılama çalışmalarında, koruma evlerinde kalanlar ve çalışanlara sonra da 65 yaş üzerinde olanlara da aşı uygulanmaya başlandı. Aşılamanın halk nezdinde başlaması ile aşı sonrası nelere dikkat edilmesi hususu da önemli... Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Çağrı Büke, 21 Ocak 2021 tarihinde bu konuda Medimagazin tarafından soruları yanıtladı. Bizde önemli olan hususları sizinle paylaşmak istedik. Aşı olduktan sonra hangi yan etkiler olabilir, ne yapılmalı?... Günümüzde enfeksiyon hastalıklarından korunmada en etkili yolların başında aşılanma gelir. İlaç kutularının içerisinde yer alan prospektüste yazdığı gibi aşılar için de bazı yan etkilerin ortaya çıkması söz konusu olabilmektedir. Bunları gelişme sıklığı ve şiddetine göre gruplandırmak mümkün: Yüzde 10´dan sık görülen yan etkiler: Aşının yapıldığı yerde kızarıklık ve şişlik, genel yorgunluk hissi, baş ağrısı, kas ağrıları, eklem ağrıları, titreme ve ateş yüksekliği. Yüzde 10 gelişebilen yan etkiler: Aşının yapıldığı yerde ağrı ve bulantı. Yüzde 1 görülebilen yan etkiler: Aşının yapıldığı yere yakın lenf bezlerinde şişlik, kendini hasta hissetmek, yaygın ağrı hissi, uykusuzluk, aşının yapıldığı yerde kaşıntı. Nadir gelişen (%0,1 - %0,001) ve istenmeyen yan etki: Yüzün bir tarafında aniden gelişebilen geçici bir yüz felci. Gelişme sıklığı mevcut verilerle tam olarak bilinmeyen ancak son derece nadir gelişebilen istenmeyen yan etki (muhtemelen 1/100.000): Ciddi alerjik reaksiyon (anafilaksi) Aşı sonrası 15-20 dakika içerisinde gelişebilecek ani ve ciddi reaksiyonlar ise hızlı müdahale ile giderilebilme olasılığı söz konusu olduğundan aşıların sağlık kurumunda yapılması ve yapıldıktan sonra 30 dakika gözlem altında kalınması güvenilir bir aşı uygulaması için her zaman altın kuraldır. Ciddi alerjik reaksiyon (anafilaksi) dışındaki diğer yan etkiler birkaç gün içerisinde kendiliğinden düzelebilen niteliktedirler. Aşı olan bir kişi aynı gün çalışabilir mi? İşe gitmesinde bir mahsur var mı?.. Aşının bir sağlık kurumunda gözetim altında yapılmasını takiben herhangi bir ciddi alerjik reaksiyon (anafilaksi) gelişmediği durumda aşı olan kişi aynı gün işe gidebilir, çalışabilir. Aşı yapılması kişinin günlük programını, çalışma düzenini değiştirmesini gerektiren bir durum değildir. Aşı olduktan sonra antikor testi yaptırmalı mıyım?.. Hepimizin aşı olmasındaki ilk amaç hastalığa karşı antikor oluşmasıdır. Aşı sonrası Kovid-19 Antikor Testi yaptırmak, aşının etkisini öğrenmek açısından önemlidir. Aşı uygulama şeması tamamlandıktan bir süre sonra (aşı tamamlandıktan 14 gün sonra) antikor yanıtının gelişip gelişmediğinin araştırılması önemlidir. Aşı olanların Kovid-19 Antikor Testi yaptırmak suretiyle antikor seviyelerini öğrenmeleri önerilmektedir. Aşı olduktan sonra sevdiklerime sarılabilir miyim? Şu an için bugüne kadar bilinenlerden, klasik bilgilerden hareket ile uygulanacak aşılardan beklenen; Kişilerin hastalığa karşı korunması, Korunamasalar bile hastalığın daha hafif şekilde seyretmesi ve Hatta ölüm gibi ciddi durumlara engel olabilmesidir. Fakat aşının henüz, virüsün üst solunum yollarına yerleşmesini engelleyecek türde bir etkisi yoktur. Üst solunum yollarına mikrobun yerleşmesi engellenemediğine göre tedbirlere devam edilmelidir. Aşı olunması; Maske kullanımı, Mesafe kuralı ve El temizliğinin yapılmaması için şimdilik bir muafiyet sağlamayacaktır. Tüm tedbirlere devam... Ayrıca bu sebeple; tokalaşmamız, birbirimize sarılmamız gibi sevdiklerinize sevginizi gösterecek işlemlerin yapılması henüz mümkün görülmemektedir. Türkiye genelinde yapılan aşılama sayılarını her an takip edebilirsiniz... Kovid-19 ile mücadele kapsamında ülke genelinde yapılan aşı uygulaması; "Kovid-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu" sayfasından dün itibariyle il bazında canlı verilmeye başlandı. Sağlık Bakanlığına ait " https://covid19asi.saglik.gov.tr/" adresinde yer alan Türkiye haritasıyla tüm illerdeki aşılama sayılarına ulaşılıyor. Sağlıkta Güçlü Ülke, Türkiye... Kovid-19´un çözümünde tıbbın halen tek çözümü var, oda aşı... Hal böyle olunca da tüm dünya ülkeleri aşı bulma yarışındalar... Sinovac aşıların 10 milyon doz olan 2´nci partisinin ilk bölümünü oluşturan 6,5 milyon doz aşı da pazartesi günü itibarı ile ülkemize getirildi. Bu illetten kurtulmak için; çevremizdekileri aşı olmaya teşvik edelim... Hep bir ağızdan diyoruz ki; Haydi Türkiye Aşıya...